ျပည္သူလူထုဦးေဆာင္ေသာ ...

ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္ အေစာင္ ၁၀၀ျပည့္စာေစာင္မွာေရးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးေလးပါ ...

 

 အထဲမွာတုန္းက Installation Art Show ႏွစ္ခါလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့ပြဲေလးႏွစ္ပြဲမွာတင္ဆက္ျပသျဖစ္ခဲ့တဲ့ လက္ရာေတြထဲကမွ တစ္ခုအေၾကာင္းကို က်ေနာ္အခုေျပာျပခ်င္တယ္ ...။ Future Shock လို႕ အမည္ေပးခဲ့တဲ့ ျပကြက္ေလးတစ္ခုပါ။ ပံုသံုးပံုကိုယွဥ္ျပထားၿပီး ပထမပံုကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုပါ ... အဲဒီ့ပံုမွာက်ေနာ္က အတိတ္ (Past) လုိ႕ေရးထားပါတယ္၊ ဒုတိယပံုကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ပံုျဖစ္ၿပီး အဲဒီ့ပံုမွာေတာ့ ... ပစၥဳပၸန္(Present) လို႕ေရးထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးပံုမွာေတာ့ ... အနာဂတ္ (Future) လို႕ေရးထားၿပီး ဘာပံုမွမပါတဲ့ စာရြက္အျဖဴအေပၚမွာ ေမးခြန္းသေကၤတ (Question Mark) အႀကီးႀကီးကိုဆြဲထားလုိက္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ ျပကြက္ေလးကေတာ့ ဒါပါပဲ ...။ အခု က်ေနာ္ေျပာျပတဲ့အတုိင္းေလးကို နားလည္မိသေလာက္ေလး ပံုေဖာ္ၾကည့္ၿပီး မ်က္စိထဲျမင္ေယာင္ၾကည့္လုိက္ပါ။ အဲဒီ့အခါ ... ခင္ဗ်ားတို႕ရဲ႕ရင္ထဲမွာ က်ေနာ္တပ္ထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေလးအတုိင္းပဲ ... အနာဂတ္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ တုန္လႈပ္မႈ တစ္ခုခုျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႕ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။

          အတိတ္ကာလတစ္ခုမွာ က်ေနာ္တို႕ႏုိင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲကို ... ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလက္ရွိပစၥဳပၸန္ကာလ က်ေနာ္တို႕ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီတုိက္ပြဲကိုလည္း ... ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕မ်ိဳးဆက္ျဖစ္တဲ့ အန္တီက ဦးေဆာင္မႈေပးေနပါတယ္။ ဒါဆို အနာဂတ္ကာလထဲမွာ အခ်ိန္ကာလတစ္ခု အထိ ဆက္လက္ေရွ႕ဆက္ၾကရဦးမယ့္ ... ဒီမိုကေရစီခရီးရွည္ၾကီးမွာေရာ က်ေနာ္တို႕ႏုိင္ငံကို ဘယ္သူက ဦးေဆာင္မႈေပးမွာလဲ ...။ အဲဒီ့ေမးခြန္းကို က်ေနာ္က ၾကည့္ရႈသူတုိင္းကိုေမးလိုက္သလိုပဲ ... က်ေနာ္ကိုယ္က်ေနာ္လဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပန္ေမးမိခဲ့ပါတယ္။  ဒီေနရာမွာ စာဖတ္သူအေနနဲ႕လည္း ေရွ႕ဆက္မဖတ္ေသးပဲ ... ခဏေလာက္ျဖစ္ျဖစ္ စဥ္းစားၾကည့္ၿပီး အေျဖတစ္ခုေလာက္ေတာ့ ထုတ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္ ...။ အခု အဲဒီ့ေမးခြန္းကို က်ေနာ္စဥ္းစားၾကည့္မိသေလာက္နဲ႕ ေျဖၾကည့္ပါမယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္တစ္ခုရဲ႕အစိုးရဆိုတာဟာ ... ျပည္သူလူထုေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ေသာ (By the People) ၊ ျပည္သူလူထု အတြက္အလုပ္လုပ္ေသာ (For the People)၊  ျပည္သူလူထု၏အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ေသာ (Of the People) ဆိုတဲ့ ဝိေသသေတြနဲ႕ကိုက္ညီရမယ္လို႕ က်ေနာ္နားလည္ ထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီမိုကေရစီဆိုတာဟာ ျပည္သူလူထုက အုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္လုိ႕လဲ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္တစ္ခု အဓြန္႕ရွည္တည္တံ့ဖို႕အတြက္ ေဒါက္တိုင္ႀကီးေတြသဖြယ္ ေထာက္ကန္ေပးထားတဲ့ မ႑ိဳင္ႀကီး ငါးခု (အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ မီဒီယာ၊ ျပည္သူ) ရွိတဲ့အနက္မွာလဲ ... ျပည္သူလူထုဆိုတဲ့ ပဥၥမ မ႑ိဳင္ဟာ ... အျခားမ႑ိဳင္ေလးခုလံုးနဲ႕ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနၿပီး အဲဒီ့ မ႑ိဳင္ေတြအားလံုးကို ေစာင့္ၾကည့္၊ထိမ္းညွိ (Check & Balance) လုပ္ႏုိင္တဲ့  ... အဓိကအက်ဆံုး မ႑ိဳင္ (Pivotal Pillar) ျဖစ္တယ္လို႕ သေဘာေပါက္ထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕ႏုိင္ငံရဲ႕ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ကာလေတြထဲမွာ အစိုးရရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံဟာ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္ပါဘူး ...။ အဲဒီ့အတြက္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အခန္းက႑ဟာလည္း ... အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေနရတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခံလူတန္းစားအဆင့္မွာပဲ ရွိခဲ့ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အခု စနစ္တစ္ခုအေျပာင္းအလဲမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အခန္းက႑ဟာလဲ အရင္ကနဲ႕မတူေတာ့ပဲ လံုးဝေျပာင္းလဲသြားၿပီဆိုတာကုိ က်ေနာ္တို႕ျပည္သူေတြအားလံုး နားလည္ၾကဖို႕လိုမယ္ထင္ပါတယ္ ...။ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ျပည္သူက အခရာပါပဲ ... ထပ္ရွင္းေအာင္ေျပာရရင္ ... ဒီမိုကေရစီစနစ္တစ္ခု ျဖစ္တည္ေအာင္ျမင္လာၿပီး ... ေရရွည္တည္တ့ံဖို႕ အတြက္ ျပည္သူလူထုကဦးေဆာင္ရမွာပါ ...။ က်ေနာ့္ကို က်ေနာ္ေမးခဲ့တဲ့ အထက္က ေမးခြန္းေလးကိုက်ေနာ္ အခုေျဖပါေတာ့မယ္ ...။ ေမးခြန္းသေကၤတ (Question Mark) ျပထားတဲ့ အနာဂတ္ကာလရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေနရာမွာ က်ေနာ္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုႀကီးတစ္ရပ္လံုးကို ျဖည့္စြက္ခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးက ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑ကို မယူႏုိင္ပဲ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚ မွီခိုလြန္းအား ႀကီးေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ... ဒီမိုကေရစီဟာ က်ေနာ္တို႕ဆီ အလည္လာ၊ ခဏေနၿပီး လွည့္ျပန္သြားပါလိမ့္မယ္။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္တစ္ခု ... တည့္တံ့ခိုင္ၿမဲမႈရွိျခင္း မရွိျခင္းဟာ အဲဒီ့ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြရဲ႕ မိမိတို႕ရဲ႕အခန္းက႑နဲ႕ တာဝန္ေတြကိုသိနားလည္မႈ၊ အခန္းက႑တစ္ခုကေပးတဲ့ က်ရာတာဝန္ကို ေက်ေအာင္ထမ္းရြက္ၾကမႈေတြအေပၚမွာ အမ်ားႀကီးတည္မီွေနပါတယ္။ ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ရင္ထဲမွာသာ ... တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္မႈျဖစ္စဥ္ (State Building Process) ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑ မွာငါတို႕ပါရမွာပါလား၊ တုိင္းျပည္ရဲ႕အဆိုးအေကာင္းဟာ ... ငါတို႕ေတြမွာ အဓိကတာဝန္ရွိပါလားဆိုတဲ့ အသိစိတ္မ်ိဳးကို ႏွလံုးသြင္းထားႏုိင္ ၾကမယ္ဆိုရင္ ... က်ေနာ္တို႕ေတြ အနာဂတ္အတြက္သိပ္ၿပီး တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေနစရာလိုေတာ့မယ္ မထင္ပါဘူး။

          ပထမအဆင့္အေနနဲ႕ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးရဲ႕ ႏွလံုးသားထဲမွာ အဲဒီ့လိုသိမွတ္မႈမ်ိဳး ေပါက္ဖြားရင့္သန္လာၿပီဆိုရင္ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႕ ျပည္သူလူထုတစ္ေယာက္ခ်င္းစီတစ္ေယာက္ခ်င္းစီဟာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္း မ်ိဳးေတြ ဂရုတစုိက္ပ်ိဳးေထာင္ၾကဖို႕လိုအပ္လာပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားတည္ေဆာက္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း (Capacity Building)နဲ႕ သိမွတ္မႈေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲေရး( Mindset Revolution) စတဲ့ကိစၥေတြ ဝင္လာပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္တစ္ခုရဲ႕ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑ကိုယူႏုိင္ဖို႕အတြက္ ဘယ္လိုစြမ္းေဆာင္ရည္မ်ိဳးေတြကို တည္ေဆာက္ ပ်ိဳးေထာင္ၾကမလဲ၊ ရွိရင္းစြဲသိမွတ္မႈေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳးေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲပစ္ၾကမလဲဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ လြယ္မေယာင္နဲ႕ခက္ တိမ္မေယာင္နဲ႕နက္ၿပီး ... အင္နဲ႕အားနဲ႕ ဇြဲနပဲႀကီးႀကီးနဲ႕ ပါးနပ္လိမၼာစြာနဲ႕ ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးစားၾကရမယ့္ ကိစၥပါ။ ဒီေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ (Democractic Practice) ဆိုတာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္စဥ္းစားမိတာေလးေတြကို နည္းနည္းေဆြးေႏြးခ်င္ပါေသးတယ္ ...။ အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ ... ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံတစ္ခုမွာ ျပည္သူဟာေခါင္းေဆာင္ပဲဆိုတဲ့ အသိစိတ္မ်ိဳးဟာ ... ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံတစ္ခုထဲမွာရွိၾကတဲ့ လူအားလံုးႏွလံုးသြင္းထားရမယ့္ အေျခခံအက်ဆံုးသိမွတ္မႈ(Mindset) ပါပဲ။ Practice လို႕ေခၚတဲ့ ျပဳမူလုပ္ကုိင္မႈေတြဟာ ... Mindset လို႕ေခၚတဲ့ သိမွတ္မႈေတြမွာ အေျခခံပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုးသိမွတ္မႈေတာင္ မရွိၾကတဲ့သူေတြရဲ႕ ျပဳမူလုပ္ကိုင္မႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ (Democractic Practice) ေတြနဲ႕ေသြဖယ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ။   ။ ျပည္သူေတြသေဘာမတူလဲ က်ေနာ္တို႕ကေတာ့ဆက္လုပ္မွာပဲ ဆိုတဲ့ စကားမ်ိဳးဟာ Democractic Mindset မရွိတဲ့သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ Democractic Practice နဲ႕ မညီတဲ့ စကားအေျပာအဆုိမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြဘက္ကၾကည့္မယ္ဆုိရင္လဲ  ... အစစအရာရာမွာ အစိုးရလုပ္ပါလိမ့္မယ္၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြ လုပ္ပါလိမ့္မယ္၊ ဒါေတြက ငါတို႕နဲ႕မဆိုင္ပါဘူးဆိုၿပီး ... မိမိကိုယ္ကို အျပဳလုပ္ခံ (Object) ေနရာမွာ အျမဲထား စဥ္းစားလုပ္ကိုင္တာမ်ိဳးေတြဟာ ... ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ေတြနဲ႕ ေသြဖယ္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္နဲ႕ မညီညြတ္ေသာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ျဖစ္ေစတဲ့ ... သိမွတ္မႈမ်ိဳးေတြကို က်ေနာ္တို႕ေတြ အျမန္ဆံုးေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႕လိုပါတယ္ ...။ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားတည္ေဆာက္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း (Capacity Building)နဲ႕ သိမွတ္မႈေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲေရး( Mindset Revolution) ျဖစ္စဥ္ေတြ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္အေကာင္အထည္ေပၚလာေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ အဓိကေသာ့ခ်က္ကေတာ့ ပညာေရးစနစ္ (Education System) ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခုေလာေလာဆယ္ ပညာေရးစနစ္ႀကီးတစ္ခုလံုးကို မကုိင္တြယ္ႏုိင္ၾကေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႕ေတြ လုပ္ႏုိင္တာကေတာ့ ... ျပည္သူေတြကို စားမ်ားမ်ားဖတ္ၾကဖို႕ အားေပးတာ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြထူေထာင္ေပးတာ၊ ကိုယ္ဆိုင္ရာဆုိင္ရာ နယ္ပယ္အလုိက္ သင္တန္းေတြဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးတာ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳေတြကိုေလ့လာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံနဲ႕လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မယ့္ပံုစံကို ဦးေႏွာက္မုန္တိုင္းဆင္ၿပီး  ခ်ိန္ညွိျပင္ဆင္တာ၊ အသိဥာဏ္ပညာေတြ ဖလွယ္မွ်ေဝတာ စတာေတြပါပဲ။ ေျပာႏုိင္တဲ့သူေတြ၊ ေျပာရဲတဲ့သူေတြ မ်ားမ်ားေျပာေပးဖို႕လဲ လိုပါတယ္။ ျပည္သူေတြဖက္ကလည္း မ်က္စိဖြင့္ နားစြင့္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္ ...။

          အထက္မွာက်ေနာ္ေျပာခဲ့တာေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အက်ယ္ခ်ဲ႕ေဆြးေႏြးခ်င္ေသးတာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါပဲ ... ဒါေပမယ့္ ... အခုေတာ့ စာဖတ္သူေတြ ဦးေႏွာက္မုန္တုိင္းဆင္ၾကည့္ၾကဖို႕ ဒီအတုိင္းေလးပဲထားခဲ့လိုက္ေတာ့မယ္။ အနာဂတ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈေနရာမွာ ဦးေဆာင္မႈစြမ္းရည္ျပည့္ဝတဲ့ စုစည္းညီညြတ္ေသာ ျပည္သူလူထုႀကီးရဲ႕ ပံုဟန္ကို စိတ္ကူးနဲ႕ျမင္ေယာင္ ၾကည့္မိရံုနဲ႕တင္ က်ေနာ့္ရင္ခြင္က ၾကည္ႏူးမႈတစ္ခုနဲ႕လႈိင္းထလာပါတယ္ ...။  ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးရဲ႕ စုေပါင္းဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ကမာၻအလည္မွာ ဒီမိုကေရစီေခတ္တစ္ေခတ္ ... ငြားငြားစြင့္စြင့္ ေဝဆာဖူးပြင့္လာၿပီး ကမာၻေလာကအတြက္ ... အလွသစ္တစ္ခု အျဖစ္ က်ေနာ္တို႕ရဲ႕ႏုိင္ငံကို ျမင္ခ်င္စမ္းပါဘိဗ်ာ ... ။        ။

ေနဘုန္းလတ္